Co zrobić, gdy ukąsi mnie ptasznik?

Jednymi z najczęściej zadawanych pytań przez osoby zainteresowane ptasznikami i osoby początkujące w tym temacie są pytania o to, czy pająki są jadowite, jak silny jest ich jad oraz co robić, gdy zostaniemy przez nie pokąsani.

Na starcie chciałbym przypomnieć, że WSZYSTKIE ptaszniki są jadowite, bardziej, lub mniej, natomiast są to zwierzęta posiadające jad i chętnie z niego korzystające przy polowaniu, czy w sytuacji zagrożenia.

Niemniej, wiele początkujących osób po takiej informacji wciąż obawia się ich jadu, wyobrażając sobie martwice ręki, palpitacje serca i konwulsje.

W tym tekście chciałbym przybliżyć Wam w skrócie skutki ukąszenia, postępowanie po ukąszeniu i rozwieję parę niepewności.

Czy ptaszniki są agresywne?

Wbrew powszechnemu przekonaniu, ptaszniki nie są agresywnymi zwierzętami. W naturalnych warunkach preferują ucieczkę zamiast konfrontacji, a ukąszenie traktują jako ostateczność. Większość gatunków ostrzega przed atakiem poprzez uniesienie przednich odnóży, wydawanie dźwięków (strydulację). Większość gatunków dla początkujących natomiast wybiera wyczesywanie włosków parzących z odwłoka.

Jakie skutki ma jad ptasznika?

Jad ptaszników różni się w zależności od gatunku, ale żaden z nich nie zagraża życiu dorosłego i zdrowego człowieka.

W większości przypadków jego działanie można porównać do użądlenia pszczoły lub osy.

Najczęstsze objawy ukąszenia to:

• miejscowy ból,
• zaczerwienienie i opuchlizna,
• swędzenie lub pieczenie,
• w rzadkich przypadkach objawy ogólne, takie jak bóle głowy, nudności czy osłabienie.

Silniejszy jad występuje u niektórych gatunków ptaszników z Azji i Afryki, np. z rodzaju Poecilotheria czy Heteroscodra.

Ich ukąszenie może powodować intensywny ból, skurcze mięśni, zawroty głowy czy nawet kilkudniową gorączkę.

Czy ptasznik może być śmiertelnie niebezpieczny?

Nie odnotowano przypadku śmierci człowieka w wyniku ukąszenia ptasznika. Ich jad jest stosunkowo łagodny w porównaniu do jadu wielu innych pajęczaków. Większość problemów zdrowotnych po ukąszeniu wynika raczej z osobniczej reakcji organizmu (np. w sytuacji osłabienia na skutek choroby) na jad lub wtórnych infekcji niż samej toksyczności jadu.

Co zrobić w przypadku ukąszenia ptasznika?

Jeśli ptasznik ugryzie człowieka, należy podjąć następujące kroki:

1. Zachować spokój: panika może zwiększyć tętno i przyspieszyć rozprzestrzenianie się toksyn.
2. Umyć ranę wodą z mydłem:  zmniejsza to ryzyko infekcji. Możesz także odkazić miejsce np. octaniseptem.
3. Zastosować zimny okład: schłodzenie miejsca ukąszenia pomoże złagodzić ból i opuchliznę.
4. Unikać drapania miejsca ukąszenia: może to zwiększyć podrażnienie i ryzyko infekcji.
5. Leki przeciwbólowe, przeciwzapalne: jak na przykład pyralgina, ketonal dostępne są bez recepty, więc warto posiadać je w domowej apteczce.